ਜੰਗ ਅਤੇ ਅਮਨ ਸਬੰਧੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸ਼ਾਇਰੀ

Punjabi poetry on war and peace

ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਅਤੇ ਅਮਨ ਦੀ ਗੱਲ

ਜੰਗਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੋਂ ਹੀ ਮਨੁੱਖੀ ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ । ਜੰਗ ਮਨੁੱਖੀ ਅਮਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸੰਪਤੀ ਦਾ ਘਾਣ  ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਾਸ਼ਕ ਜੰਗਾਂ ਸਿਰਜਦੇ ਹਨ ਉੱਥੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪਸੰਦ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਖਾਲਫਤ ਕਰਦੇ ਆਏ ਹਨ। ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਨੇ ਜੰਗ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਅਮਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਸੁਨੇਹੇ ਵਾਲੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। ਅਦਾਰਾ “ ਸਾਹਿਤਕ ਸਾਂਝ '' ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਦੀ ਜੰਗ ਵਿਚਾਲੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਅਮਨ ਲਹਿਰ ਦੇ ਕਵੀਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੰਗਬਾਜ਼ਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਆਪਣਾ ਝੰਡਾ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੱਤਾ।ਇੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ,ਸਾਹਿਰ ਲੁਧਿਆਣਵੀ ,ਬਾਵਾ ਬਲਵੰਤ ਅਤੇ ਡਾ.ਦੀਵਾਨ ਸਿੰਘ ਕਾਲੇਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਅਮਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ ਕਾਵਿ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ। ਹੁਣ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਕੁੱਝ ਨਵੇਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਵਿ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ ;ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਮਨੋਭਾਵ ਤੁਸੀਂ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਸਕੋਗੇ। ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦਿਆਂ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਦੇ ਸੂਖਮਤਾ ਨੂੰ ਹੀ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।  

-ਸਰਬਜੀਤ ਧੀਰ

-------------------------------------------------------

 

 

ਨਿਰਮਲ ਦੱਤ

#3060, 47-ਡੀ,

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ।

ਮੋਬਾਈਲ -98760-13060

 

ਜੰਗ

 

ਜੰਗ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ

ਨਾਮ, ਸਨਮਾਨ ਹੈ   

ਇੱਕ ਤਮਗਾ ਹੈ

ਬੱਸ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਇਕ ਸੁਰਖੀ ਹੈ

ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ

ਰੋਕ ਕੇ ਵੇਚੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ

ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਦਾ ਹਿਸਾਬ;

 

ਜੰਗ ਪਰ ਹੋਰਾਂ ਲਈ

ਮੌਤ ਹੈ, ਗੁਮਨਾਮੀ ਹੈ

ਕਟ ਗਏ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਲਾਚਾਰੀ ਹੈ

ਰੂਹ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਹੋਏ ਕਹਿਰ ਦਾ

ਇੱਕ ਅਨੁਭਵ ਹੈ

ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ

ਸੁਹਾਗ ਦੇ ਕੇ ਮਿਲੀ

ਸਸਤੀ ਸਿਲਾਈ ਦੀ ਮਸ਼ੀਨ.

-------------------------------------------------------

 

 

ਵਿਵੇਕ

ਗਿੰਨੀ ਬੁਕ ਡਿਪੂ

ਮੇਨ ਬਜਾਰ

ਕੋਟ ਈਸੇ ਖਾਂ(ਮੋਗਾ)

ਮੋਬਾਈਲ -70099 46458

 

 

ਜੰਗ ਦਾ ਸਰਾਪ

ਸੂਰਜ ਉਦਾਸ ਹੈ

ਤਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਚੜਿਆ ਤਾਪ

ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਉਦਾਸੀ

ਹੈ ਘੋਰ ਨਿਰਾਸ਼ਾ

ਖਾ ਗਿਆ ਜਿੰਦਗੀ ਨੂੰ

ਫਿਰ ਜੰਗ ਦਾ ਸਰਾਪ

ਹੋਏ ਅੰਨੇ ਤੇ ਮਗਰੂਰ

ਤਖਤ ਤੇ ਤਾਜ

 

ਪੈਰ ਹੇਠ ਮਸਲ ਕੇ

ਬਚਪਨ ਦਾ ਗੀਤ

ਛੇੜਿਆ ਇਹਨਾਂ ਨੇ

ਆਪਣਾ ਖੂਨੀ ਸਾਜ

ਵੱਸਦੀਆ ਹੱਸਦੀਆ

ਬਸਤੀਆ ਹਸਤੀਆਂ

ਬਾਗ ਬਗੀਚੇ ਸਭ

ਬਾਰੂਦ ਨੇ ਉਜਾੜੇ

ਬੀਜ ਕਈ ਬੀਜਣੇ

ਸਨ ਅਮਨ ਦੇ

ਨਫਰਤ ਦੀ ਅੱਗ 'ਚ

ਦਿਲ ਦੇ ਅਰਮਾਨ

ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸੁਪਨੇ

ਪਲਕ ਝਪਕਦੇ ਸਾੜੇ

 

ਬੰਦ ਕਰੋ ਇਹ ਸਭ

ਬਰਬਾਦੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ

ਮਰ ਖਪ ਗਏ ਨੇ

ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਰਾਜੇ ਰਾਣੀ

ਬਹਿ ਹੁਣ ਤਾਂ ਕਰੋ

ਲੋਕ ਰਾਜ ਦੀ ਗੱਲ

ਜੰਗ ਤਾਂ ਪਾਗਲਪਣ

ਦੀ ਹੈ ਨਿਸ਼ਾਨੀ

ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ

ਕੋਈ ਮਸਲਾ ਹੱਲ।

----------------------------------------------------------------------

 

ਲਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਾਜਵਾ

ਪਿੰਡ ਜਗਜੀਤ ਨਗਰ (ਹਰੀਪੁਰਾ)

ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਿਰਸਾ, ਹਰਿਆਣਾ

ਮੋਬਾਈਲ-9416734506

9729608492

 

ਗੁੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਸੰਸਾਰ ਬੈਠੇ

 

ਜੰਗ ਆਪੋ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹਕੂਮਤਾਂ ਦੀ,

ਐਪਰ ਬੰਬ ਬੇਦੋਸ਼ਾਂ ਤੇ ਸੁੱਟਦੇ ਨੇ।

 

ਲੁੱਟਣੈ ਨੇਤਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦਾ ਚੈਨ ਲੁੱਟਣ,

ਕਾਹਤੋਂ ਚੈਨ ਮਾਸੂਮਾ ਦਾ ਲੁੱਟਦੇ ਨੇ?

 

ਰਸਤਾ ਆਪਣੇ ਲਈ ਬਣਾਉਣ ਸ਼ਾਤਰ,

ਖਾਈ ਪਰਜਾ ਦੇ ਰਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁੱਟਦੇ ਨੇ।

 

ਹਾਰ; ਜਿੱਤ ਦਾ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਖਾਤਰ,

ਗਲਾ ਬੇਕਸੂਰਾਂ ਦਾ ਘੁੱਟਦੇ ਨੇ।

 

ਚੰਦ ਚਾੜ੍ਹਦੇ ਨੇ ਹਉਮੈ ਆਪਣੀ ਦਾ,

ਤਾਰੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਨੈਣਾ ਦੇ ਟੁੱਟਦੇ ਨੇ।

 

ਲੀਡਰ ਆਪਣੇ ਲੇਖਾਂ ਦੀ ਰੇਖ ਵਹੁੰਦੇ,

ਕਰਮ ਆਮ ਰਿਆਇਆ ਦੇ ਫੁੱਟਦੇ ਨੇ।

 

ਗੁੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੰਡ ਸੰਸਾਰ ਬੈਠੇ,

ਮਾਰੇ ਬਾਲ ਦੱਸੋ ਕਿਹੜੇ ਗੁੱਟ ਦੇ ਨੇ।

 

ਚੰਗੇ ਬੁਰੇ ਦੀ ਕਦੋਂ ਪਛਾਣ ਕਰਦੇ,

ਬੰਬ ਜਦੋਂ ਹੰਕਾਰ ਦੇ ਛੁੱਟਦੇ ਨੇ।

 

ਰੋਗ ਸੋਗ ਰੋਣਾ ਭੁੱਖ ਨੰਗ ਮਿਲਦੀ,

ਜੰਗ ਛਿੜੀ ਤੋਂ ਕਰਮ ਨਖੁੱਟਦੇ ਨੇ।

 

ਹੋਏ ਬਿਨਾ ਮੰਦਹਾਲੀ ਨਾ ਹੋਰ ਹਾਸਲ,

ਕਮਲ਼ ਬਾਜਵਾ ਫੇਰ ਕਿਓਂ ਕੁੱਟਦੇ ਨੇ।

 

ਜੰਗਬਾਜ਼ ਤੇ ਅਮਨ ਦੂਤ

 

ਜੰਗਬਾਜ-

ਜੰਗਬਾਜ਼ ਆਖਦਾ ਅਮਨ ਦੂਤ ਨੂੰ, ਮੇਰੀ ਸੱਤਾ ਮੰਨ ਲੈ।

ਕੌਣ ਰੋਕੇ ਮੇਰੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਭੂਤ ਨੂੰ, ਗੱਲ ਲੜ ਬੰਨ੍ਹ ਲੈ।

ਦੁਨੀਆਂ ਨਿਵਾਉਣੀ ਛਾਤੀਆਂ ਦੇ ਜੋਰ 'ਤੇ, ਬਣਨਾ ਮਹਾਨ ਮੈਂ,

ਰੱਬ ਛੱਡ ਆਰਤੀਆਂ ਹੋਣ ਮੇਰੀਆਂ, ਹੋਵਾਂ ਭਗਵਾਨ ਮੈਂ।

 

ਸ਼ਾਂਤੀਦੂਤ:-

ਸ਼ਾਂਤੀਦੂਤ ਆਖਦਾ ਏ ਜੰਗਬਾਜ਼ ਨੂੰ, ਖੂਨੀ ਕਾਰੇ ਛੱਡ ਦੇ।

ਗੱਲ ਸੁਣ ਮੇਰੀ ਜਰਾ ਕਰ ਲਾਜ ਤੂੰ, ਚਿੱਟਾ ਝੰਡਾ ਗੱਡ ਦੇ।

ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨਾ ਉਜਾੜ ਜ਼ਾਲਮਾਂ, ਬਣ ਕੇ ਹੈਵਾਨ ਤੂੰ,

ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਅਮਨ ਵਾਲਾ ਪਾਠ ਉੱਜਲਾ ਬਣ ਇਨਸਾਨ ਤੂੰ।

 

ਜੰਗਬਾਜ਼ -  

ਜਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ ਤਾਈਂ ਚਾਹਵਾਂਗਾ ਮੈਂ ਜਿੱਤਣਾ, ਬਟਨ ਦਬਾਵਾਂਗਾ।

ਰੱਖ ਕੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਵਿੱਚ ਬੰਬ ਸੁੱਟਣਾ ਦਬਕਾ ਲਗਾਵਾਂਗਾ।

ਜਿਹੜੇ ਮੇਰੇ ਅੱਗੇ ਨਾ ਝੁਕਣ ਆਣ ਕੇ, ਕਰ ਦਊਂ ਵੈਰਾਨ ਮੈਂ।

ਰੱਬ ਛੱਡ ਆਰਤੀਆਂ ਹੋਣ ਮੇਰੀਆਂ ਹੋਵਾਂ ਭਗਵਾਨ ਮੈਂ।

 

ਸ਼ਾਂਤੀਦੂਤ:-

ਲਾਈ ਬੈਠੇਂ ਜਿਹੜੇ ਢੇਰ ਤੂੰ ਬਾਰੂਦ ਦੇ, ਦੁਨੀਆਂ ਮੁਕਾਉਣਗੇ।

ਕੰਮ ਤੂੰ ਸ਼ੈਤਾਨਾ ਕਰਦਾ ਖਰੂਦ ਦੇ, ਇਹ ਵਖਤ ਪਾਉਣਗੇ।

ਲੱਗ ਗਈ ਜੇ ਅੱਗ ਕਿੱਥੇ ਜਾ ਲੁਕਾਵੇਂਗਾ, ਆਪਣੀ ਇਹ ਜਾਨ ਤੂੰ।

ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਅਮਨ ਵਾਲਾ ਪਾਠ ਉੱਜਲਾ, ਬਣ ਇਨਸਾਨ ਤੂੰ।

 

ਜੰਗਬਾਜ਼:-

 ਸ਼ਾਂਤੀ ਤੇ ਅਮਨ ਹੋਊ ਤਾਂ ਜੱਗ ਤੇ, ਹੋਉ ਸਾਮਰਾਜ ਜੇ।

 ਹੋ ਕੇ ਅਧੀਨ ਪਿੱਛੇ ਲੱਗ ਇੱਕੋ ਹੀ, ਬੋਲਣ ਅਵਾਜ਼ ਜੇ।

 ਆਵੇ ਜੋ ਸ਼ਰਣ ਮੇਰੀ ਆਪ ਚੱਲ ਕੇ, ਦੇਵਾਂ ਅਭੈ ਦਾਨ ਮੈਂ।

 ਰੱਬ ਛੱਡ ਆਰਤੀਆਂ ਹੋਣ ਮੇਰੀਆਂ, ਹੋਵਾਂ ਭਗਵਾਨ ਮੈਂ।

 

ਸ਼ਾਂਤੀਦੂਤ:-

ਖੂਨ ਜੋ ਵਹਾਇਆ ਸੰਸਾਰ ਲੁੱਟਿਆ, ਅਜੇ ਆਇਆ ਰਾਸ ਨਾ।

ਅੱਤਵਾਦ ਭੇਜ ਕੇ ਤੂੰ ਸਾੜ ਸੁੱਟਿਆ, ਤੈਥੋਂ ਚੰਗੀ ਆਸ ਨਾ।

ਛੱਡ ਦੇ ਮਾਸੂਮਾਂ ਵਾਲੇ ਘਾਣ ਕਰਨੇ, ਬਣ ਕੇ ਹੈਵਾਨ ਤੂੰ।

ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਅਮਨ ਵਾਲਾ ਪਾਠ ਉੱਜਲਾ, ਬਣ ਇਨਸਾਨ ਤੂੰ।

 

ਜੰਗਬਾਜ਼ -

ਆ ਜਾ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਰਾਜ ਲਵਾਂਗੇ ਬੜਾ, ਰਲ ਕੇ ਕਮਾਵਾਂਗੇ ।

ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟੀਏ ਬਣਾ ਕੇ ਧੜਾ, ਅੱਧੋ ਅੱਧ ਖਾਵਾਂਗੇ।

ਮੰਨ ਮੇਰੀ ਬਾਤ ਤੇਰੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ, ਚਮਕਾਵਾਂ ਸ਼ਾਨ ਮੈਂ।

 ਰੱਬ ਛੱਡ ਆਰਤੀਆਂ ਹੋਣ ਮੋਰੀਆਂ, ਰੇਲਾਂ ਭਗਵਾਨ ਮੈਂ।

 

ਸ਼ਾਂਤੀਦੂਤ -

ਕਾਮ ਤੇ ਕ੍ਰੋਧ, ਹੰਕਾਰ, ਲਾਲਸਾ, ਤੇਰੇ ਯਾਰ ਨੇ ਬੜੇ।

ਨਾਰਦ ਤੇ ਕਲ ਤਾਈਂ ਆਖ ਤਾੜ ਕੇ, ਵਿਹੜੇ ਫੇਰ ਨਾ ਵੜੇ।

ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ ਤੇ ਫੁੱਟ ਈਰਖਾ, ਚਾੜ੍ਹ ਨਾ ਕਮਾਨ ਤੂੰ।

ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਅਮਨ ਵਾਲਾ ਪਾਠ ਉੱਜਲਾ ਬਣ ਇਨਸਾਨ ਤੂੰ।

 

ਜੰਗਬਾਜ਼:-

ਜਿਹੜਾ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਐਸ਼ ਲੈ ਗਿਆ, ਰਿਹਾ ਹੋਰ ਝੂਰਦਾ।

ਸਾਮਰਾਜੀ ਤਾਕਤ ਤੋਂ ਭੈਅ ਮੰਨਦੇ, ਲੋਕੀਂ ਇੱਕੋ ਘੂਰ ਦਾ।

ਜੋਰ ਆਪਣੇ ਦੇ ਉੱਤੇ ਹੀ ਨਿਵਾ ਦਿਆਂ, ਵੱਡੇ ਖੱਬੀ ਖਾਨ ਮੈਂ।

 ਰੱਬ ਛੱਡ ਆਰਤੀਆਂ ਹੋਣ ਮੋਰੀਆਂ, ਹੋਵਾਂ ਭਗਵਾਨ ਮੈਂ ।

 

ਸ਼ਾਂਤੀਦੂਤ:-

ਤੇਰੇ ਮਨਸੂਬੇ ਨਾ ਚੜ੍ਹਨਗੇ ਸਿਰੇ, ਜਾਗ ਪਈ ਲੁਕਾਈ ਆ।

ਬਹੁਤਾ ਚਿਰ ਰਹਿਣਾ ਇਹਦੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਘਿਰੇ, ਪੂਰ ਦੇਣੀ ਖਾਈ ਆ।

ਬਾਜਵਾ ਆ ਮੰਗ ਸਰਬੱਤ ਦਾ ਭਲਾ, ਹੋ ਜਾ ਗੁਣਵਾਨ ਤੂੰ।

ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਅਮਨ ਵਾਲਾ ਪਾਠ ਉੱਜਲਾ, ਬਣ ਇਨਸਾਨ ਤੂੰ।

 

ਗ਼ਜ਼ਲ

ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਹਾਰ ਅੰਦਰ ਤੋਂ, ਸੜੀ ਸਰਕਾਰ ਜਾਂਦੀ ਐ।

ਤਾਂ ਫਿਰ ਉਹ ਜੰਗ ਲਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਬੜਾ ਹੰਕਾਰ ਜਾਂਦੀ ਐ।

 

ਨੇ ਲਹੂਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜੇ ਜਾਂਵਦੇ, ਫਿਰ ਤਖਤ ਦੇ ਪਾਵੇ,

ਤੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਬਣਾ ਕਿਸ਼ਤੀ, ਤਖਤ ਨੂੰ ਤਾਰ ਜਾਂਦੀ ਐ।

 

ਮਾਸੂਮਾ ਬੇਬਸਾਂ ਦੇ ਮਰਸੀਏ, ਚੋਂ ਗੀਤ ਲੱਭਦੀ ਏ,

ਤੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਸੜਦੀਆਂ ਤੱਕ ਕੇ, ਕਲੇਜਾ ਠਾਰ ਜਾਂਦੀ ਐ।

 

ਤਰਕ ਤੋਂ ਹਾਰਿਆਂ ਹੋਇਆਂ, ਸਦਾ ਰਾਈਫਲ ਸੰਭਾਲੀ ਏ,

ਤਰਕ ਤੋਂ ਜਿੱਤਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਦੀ, ਕਿਸਮਤ ਹਾਰ ਜਾਂਦੀ ਐ।

 

ਜਦੋਂ ਕਦਰਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਕੁਚਲਦੈ, ਹੰਕਾਰ ਤਾਕਤ ਦਾ,

ਬਾਜਵਾ ਬੇਬਸਾਂ ਸਿਰ ਲਟਕ, ਫਿਰ ਤਲਵਾਰ ਜਾਂਦੀ ਐ।

----------------------------------------------------------------------

  

ਡਾ. ਸਤੀਸ਼ ਠੁਕਰਾਲ ਸੋਨੀ

ਠੁਕਰਾਲ ਹਸਪਤਾਲ,

ਰੇਲਵੇ ਰੋਡ,ਮਖੂ,

ਜਿਲ੍ਹਾ - ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ, ਪੰਜਾਬ

ਪਿੰਨਕੋਡ -142044

ਮੋਬਾਈਲ -95922_29486

 

ਇਹ ਜੋ ਸਰਹੱਦਾਂ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹਦੇ ਹਨ

 

ਇਹ ਜੋ ਸਰਹੱਦਾਂ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹਦੇ ਹਨ

ਤੇ ਸੰਗੀਨਾਂ ਮੂਹਰੇ ਅੜਦੇ ਹਨ

ਇਹਨਾਂ ਆਸਰੇ ਕੁਰਸੀਆਂ 'ਤੇ ਕਾਬਜ਼

ਜੋ ਕੁਰਸੀਆਂ ਖ਼ਾਤਰ ਲੜਦੇ ਹਨ।

 

ਕੋਈ ਵਰਦੀ ਰੱਤ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ

ਨਾ ਹਮ - ਰੁਤਬਿਆਂ ਦੀ ਦੁਰਗਤ ਚਾਹੁੰਦੀ

ਇਹ ਲਾਚਾਰ ਮਨਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਅੱਗੇ

ਜੋ ਕੁਰਸੀਆਂ ਵਾਲੇ ਘੜਦੇ ਹਨ।

 

ਕੁਰਸੀ ਹਾਲਾਤ ਉਪਜਾ ਦੇਂਦੀ

ਹਮਸਾਇਆਂ ਨੂੰ ਭੜਕਾ ਦੇਂਦੀ

ਬੇਖ਼ਬਰ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਤਵਾਲੇ

ਵਿਚ ਜੰਗੇ ਮੈਦਾਨ ਜਾ ਵੜਦੇ ਹਨ।

 

ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਪਾਸੇ ਭਾਵੇਂ ਉਸ ਪਾਸੇ

ਡੁੱਲ੍ਹੇ ਲਹੂ ਦਾ ਰੰਗ ਇੱਕੋ ਹੁੰਦਾ

ਕਿਸੇ ਮਾਂ ਦੇ ਹੀ ਜਾਏ ਹੁੰਦੇ

ਜੋ ਸਿਰ ਧੜ ਨਾਲੋਂ ਝੜਦੇ ਹਨ।

 

ਕੋਈ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਕਤਲ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਨਹੀਂ

ਨਾ ਦਹਿਸ਼ਤ ਅਵਾਮ ਨੂੰ ਟੁੰਬਦੀ ਏ

ਇਹ ਜੋ ਸੌਦਾਗਰ ਨੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ

ਉਹੀ ਮੁਲਕਾਂ ਸਿਰ ਜੰਗ ਮੜਦੇ ਹਨ।

 

ਬੋਲੀ ਬੰਦੂਕ ਦੀ ਛੱਡ ਦੇਈਏ

ਕੁੜੱਤਣ ਮਨਾਂ 'ਚੋਂ ਕੱਢ ਦੇਈਏ

ਨੇਕ ਨੀਅਤ ਸੁੱਚੇ ਇਰਾਦੇ ਸੰਗ

'ਸੋਨੀ' ਸਾਰੇ ਮਸਲੇ ਨਿਬੜਦੇ ਹਨ

----------------------------------------------------------------------

 

ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਭੈਣੀ ਬਾਘੇ ਆਲ਼ਾ

ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ- ਭੈਣੀ ਬਾਘਾ

ਤਹਿਸੀਲ ਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਾਨਸਾ

ਮੋਬਾਈਲ - 9915545950

ਧਰਤੀ ਲਹੂ ਲੁਹਾਣ ਨੀ ਜਿੰਦੇ

ਹੋ ਗਿਆ ਜੰਗ ਐਲਾਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਲਈਆਂ ਤੋਪਾਂ ਤਾਣ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਮੱਚਿਆ ਪਿਆ ਘਸਮਾਣ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਤੂੰ ਕਿੱਥੇ ਫਸਗੀ ਆਣ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਹੁਣ ਦਿੰਦੇ ਸੁੱਕੀ ਜਾਣ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਰੁਲ ਗਏ ਸਭ ਅਰਮਾਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਹੁਣ ਬੰਦੇ ਬਣੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਇਹ ਨਹੀਂ ਇਨਸਾਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਧਰੀਏ ਕੀਹਦਾ ਧਿਆਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਸੁਣਦਾ ਨਾ ਭਗਵਾਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ। 

ਧਰਤੀ ਲਹੂ ਲੁਹਾਣ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਗੰਧਲ ਗਿਆ ਅਸਮਾਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਬਣ ਗਿਆ ਸਭ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਹੋਣਾ ਬੜਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਪਾਸੇ ਛੱਡ ਗੁਮਾਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

ਕਰੇ ਫ਼ਰਿਆਦਾਂ ਮਾਨ ਨੀ ਜਿੰਦੇ।

----------------------------------------------------------------------

ਪ੍ਰੋ. ਗੁਰਦੀਪ ਖਿੰਡਾ

ਪਟਿਆਲਾ ਐਗਰੋ ਫਾਰਮ

ਨੇੜੇ ਪੈਟਰੌਲ ਪੰਪ

ਪਿੰਡ/ਡਾਕਖਾਨਾ: ਢੋਲੇਵਾਲਾ

ਤਹਿ: ਧਰਮਕੋਟ, ਜ਼ਿਲਾ: ਮੋਗਾ-142042

ਮੋਬਾਈਲ : 9417255267

 

ਸੁੰਨੇ ਬਾਗ਼-ਬਗੀਚੇ

 

ਚਾਣਚੱਕ ਹੋਏ

ਬਾਂਝ ਬਗੀਚੇ

ਰੁੱਤਾਂ ਨੂੰ

ਫਿਰ ਗਈ ਸਿਆਹੀ

ਖਿੜਨਾ ਸੀ

ਜਿਸ ਵਣ-ਤ੍ਰਿਣ ਚੰਬਾ

ਸੂਹੀਆਂ ਲਪਟਾਂ

ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਾਈ

 

ਕਿੱਲੇ ਬੱਧੀਆਂ

ਗਾਂਵਾਂ ਵਾਂਗਰ

ਅਮਨ ਅੜਿੰਗ ਕੇ

ਚੁੱਪ ਕਰ ਜਾਂਦਾ

ਸਾਨ੍ਹ ਜ਼ਬਰ ਦਾ

ਘੁਸ ਕੇ ਜ਼ਬਰੀਂ

ਕੁੱਲ ਫੁਟਾਰਾ

ਡੁੱਚ ਕਰ ਜਾਂਦਾ

 

ਜੋਕਾਂ

ਸੁਲ੍ਹਾ ਕਰਾਵਣ ਆਈਆਂ

ਉਹ ਢੋਰਾਂ ਤੋਂ

ਵੱਧ ਤਿਰਹਾਈਆਂ

ਲਹੂ ਦੀ ਲੋਅ ਨਾਲ

ਤੁਰਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ

ਬੁੱਚੜੋ ਵੇ

ਕਿਸੇ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਈਆਂ

 

ਕੁਝ ਤਾਂ

ਵਾਹਵਣ ਜੋੱਗੇ ਛੱਡ ਲਓ

ਕੁਝ ਤਾਂ

ਬੀਜਣ ਜੋੱਗੇ ਕੱਢ ਲਓ

ਬੀਜ ਨਾਸ ਹੋ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਿੱਛੋਂ

ਸੁੰਨੇ ਬਾਗ਼-ਬਗੀਚੇ

ਕਿਸ ਕੰਮ---

ਸੁੰਦਰ ਮਹਿਲ

ਤੇ ਮਹਿਲਾਂ ਅੰਦਰ

ਮਹਿੰਗੇ ਫਰਸ਼-ਗਲੀਚੇ

ਕਿਸ ਕੰਮ---!

 

ਹੋ ਚੱਲੇ

ਸਭ ਬਾਂਝ ਬਗੀਚੇ

----------------------------------------------------------------------

 

ਕੰਮੇ ਜੀਦਾ

ਪਿੰਡ -ਜੀਦਾ

ਜਿਲ੍ਹਾ -ਬਠਿੰਡਾ

ਮੋਬਾਈਲ -9877101224

ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕਲੇ ਨਹੀਂ ਮਰਦੇ

ਜੰਗ ਤਾਂ ਜੰਗ

ਹੁੰਦੀ ਆ

ਜੰਗ

ਮਸਲਿਆਂ ਦਾ ਹੱਲ

ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।

ਕੋਈ ਫਰਕ

ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ

ਕੌਣ ਜਿੱਤਿਆ

ਕੌਣ ਹਾਰਿਆ।

ਜੰਗ ਤਾਂ ਦੋਨਾਂ

ਪਾਸੇ ਹੀ

ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਢੇਰ

ਵਿਛਾਉਂਦੀ ਆ।

ਪਰ ਜੰਗ ਕਰਵਾਉਣ

ਵਾਲ਼ੇ ਸਾਸ਼ਕ

ਕਦੇ ਜੰਗ ਚ

ਨਹੀ ਮਰਦੇ।

ਤੇ ਜੰਗ ਲੜਣ

ਵਾਲ਼ੇ  ਕਦੇ

ਇਕੱਲੇ ਨਹੀ ਮਰਦੇ।

ਉਹਨਾਂ ਦੇ

ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਬੱਚੇ

ਵੀ ਨਾਲ਼ ਮਰਦੇ ਆ।

ਮਸਲੇ ਤਾਂ ਆਹਮੋ

ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠ

ਕੇ ਵੀ ਹੱਲ ਹੋ

ਜਾਂਦੇ ਆ।

ਸੰਵਿਧਾਨ ਚ ਤਾਂ

ਕਿਤੇ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਨਹੀਂ

ਕਿ ਜੰਗ ਮਸਲਿਆਂ

ਦਾ ਹੱਲ ਹੁੰਦੀ ਆ।

ਜੰਗ ਤਾਂ

ਜੰਗ ਹੁੰਦੀ ਆ।

ਜੰਗ

ਮਸਲਿਆਂ ਦਾ

ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।

----------------------------------------------------------------------

 

ਦਵਿੰਦਰ ਭਰੋਵਾਲ

ਪਿੰਡ ਭਰੋਵਾਲ ਖੁਰਦ

 ਤਹਿ. ਜਗਰਾਓਂ

ਜਿਲ੍ਹਾ ਲੁਧਿਆਣਾ 141110

ਮੋਬਾਈਲ +919914668695

ਜੰਗ ਮਸਲੇ ਦਾ ਹੱਲ ਨਹੀਂ

ਦੋਨਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੀ ਹੋਣੀ ਬਰਬਾਦੀ ,

ਹੁੰਦਾ ਜੰਗ ਕੋਈ ਮਸਲੇ ਦਾ ਹੱਲ ਨੀ ,

ਮਰਨੇ ਕਈ ਹਾਕਮੋ ਮਾਂਵਾਂ ਦੇ ਨੇ ਪੁੱਤ ,

ਬਹੁਤੀ ਚੰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨੀ ।

 

ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਕਸੂਰ ਤੋਂ ਤੁਰ ਜਾਣੇ ਕਈ ,

ਦੱਸਿਓ ਤਾਂ ਕਿੱਥੋਂ ਦਾ ਇਨਸਾਫ ਬਈ ,

ਕੋਮਲ ਨੇ ਕਲੀਆਂ ਜਿੰਦਾਂ ਜੀ ਮਸੂਮ,

ਕਿਉਂ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਰੁਲਣੇ ਜਵਾਕ ਬਈ  ।

 

ਦੱਸਿਓ ਤਾਂ ਸਹੀ ਕਿਹੜਾ ਹੁੰਦਾ ਏ ਵਪਾਰ,

ਜਿਹੜਾ ਬੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਵੀ ਪੁੱਗਦਾ,

ਜਿਹੋ ਜਿਹਾ ਬੀਜ ਬੀਜਣਾ ਏ ਸਜਣਾ ਵੇ ,

ਮੱਲਾ ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਹੀ ਬੁੱਟਾ ਫਿਰ ਉੱਗਦਾ ।

 

ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਸਿੱਖ ਲਈਏ,

ਯਾਰੋ ਏਕੇ ਵਰਗੀ ਤਾਂ ਕੋਈ ਚੀਜ ਨੀ ,

ਅੱਲਾ ਜੰਨਤ ਹੀ ਬਣਜੇ ਜਹਾਨ ਸਾਰਾ,

ਫਿਰ ਫੁੱਟ ਵਾਲਾ ਉੱਗਦਾ ਹੀ ਬੀਜ ਨੀ ।

 

ਵਿੱਚ ਪੈ ਕੇ ਆਪਾਂ ਮਾਰੀਏ ਕੋਈ ਹੱਲਾ ,

ਨਾਂ ਰਹੀਏ ਦੇਖਦੇ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੂਰ ਖੜਕੇ ,

ਆਪਣੇ ਵੀ ਘਰ ਮੱਚ ਜਾਣ ਨਾਂ ਕਿਤੇ,

ਭਰੋਵਾਲੀਆ ਬੁਝਾਈਏ  ਹਿੰਮਤ ਕਰਕੇ ।

 ---------------------------------------------------------------------

 

ਸਰਬਜੀਤ ਸੰਗਰੂਰਵੀ

ਪੁਰਾਣੀ ਅਨਾਜ ਮੰਡੀ

ਸੰਗਰੂਰ

ਮੋਬਾਈਲ -9463162463

 

ਬਿੱਲੀਆਂ ਲੜਾ ਕੇ ਬਾਂਦਰ

 

ਦੋ ਬਿੱਲੀਆਂ ਨੂੰ ਲੜਾ ਕੇ ਬਾਂਦਰ,

ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖਦਾ ਹੈ।

ਲੱਗੀ ਅੱਗ ਦੇਖ ਬਿਗਾਨੇ ਘਰ

ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਸੇਕਦਾ ਹੈ।

ਦੋਵੇਂ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਨੂੰ,

ਭਰਮਾ ਹਥਿਆਰ ਵੇਚਦਾ ਹੈ।

ਸਮਝ ਸਕੇ ਨਾ ਚਾਲਾਂ ਨੂੰ,

ਨਾ ਹੋਇਆ ਕੋਈ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੇਚਦਾ ਹੈ।

ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕੰਮ ਦੂਰ ਅੰਦੇਸ਼ੀ ਤੋਂ,

ਆਪਣਾ ਭੱਵਿਖ ਬਚਾਓ ਲਾਲਚੀ ਪਰਦੇਸੀ ਤੋਂ।

ਘਰ ਘਰ ਸਰਮਾਏਦਾਰਾਂ ਹੁਣ,

ਪਾਇਆ ਬਹੁਤਾ ਵੱਡਾ ਪੁਆੜਾ ਹੈ।

ਹੱਥ ਪੈਰ ਸਿਰ ਸਾਡੇ ਸੰਗਰੂਰਵੀ,

ਪੂੰਜੀਪਤੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਹੱਥ ਕੁਹਾੜਾ ਹੈ।

---------------------------------------------------------------------

 

ਲਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਪਿੰਡ- ਬੜੀ

ਮੋਬਾਈਲ - 98760-17911

 

ਜੰਗ ਬੱਚਾ ਤੇ ਹਾਰ

ਦੋ ਹੱਥ ਮੇਰੇ ਬਾਪੂ ਦੇ,

ਦੋ ਹੱਥ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਦੇ।

ਦੋ ਹੱਥ ਮੇਰੇ

ਜੋ ਸੱਚੀਂ ਅੱਜ ਦੇਖੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ।

 

 

ਮਾਂ ਹੀ ਸਦਾ ਨਮਾਉਂਦੀ ਸੀ

ਮਾਂ ਹੀ ਸਦਾ ਖਵਾਉਂਦੀ ਸੀ

ਮਾਂ ਹੀ ਚੁੱਪ ਕਰਾਉਂਦੀ ਸੀ

ਮਾਂ ਹੀ ਖੂਬ ਹਸਾਉਂਦੀ ਸੀ

ਮਾਂ ਹੀ ਨਿੱਤ ਸਵਾਉਂਦੀ ਸੀ।

 

ਹੁਣ ਕੌਣ ਮੈਨੂੰ ਨਮਾਊਗਾ,

ਫੜ ਮੂੰਹ 'ਚ ਬੁਰਕੀਆਂ ਪਾਊਗਾ?

ਰੋਂਦੇ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਾਊਗਾ,

ਕੌਣ ਖਿੜ ਖਿੜ ਮੈਨੂੰ ਹਸਾਊਗਾ?

ਮਾਂ ਦੱਸ ਤਾਂ ਜਾਂਦੀ,

ਪਾ ਘੁੱਟ ਕੇ ਜੱਫੀ ਕੌਣ ਮੈਨੂੰ ਸਵਾਊਗਾ?

 

ਬਾਪੂ ਹੀ ਫ਼ਿਕਰਾਂ ਕਰਦਾ ਸੀ

ਬਾਪੂ ਹੀ ਹੱਕ 'ਚ ਖੜ੍ਹਦਾ ਸੀ

ਬਾਪੂ ਮੋਢੇ ਚੁੱਕ ਘੁਮਾਉਂਦਾ ਸੀ

ਬਾਪੂ ਰੀਝਾਂ ਕੁੱਲ ਪੁਗਾਉਂਦਾ ਸੀ

ਬਾਪੂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਰੁਸ਼ਨਾਉਂਦਾ ਸੀ।

 

ਹੁਣ ਫਿਕਰਾਂ ਕੌਣ ਜਤਾਊਗਾ,

 ਨਾਲੇ ਹੱਕ 'ਚ ਮੇਰੇ ਆਊਗਾ?

ਕੌਣ ਮੋਢੇ ਚੁੱਕ ਘਮਾਊਗਾ,

 ਕੁਲ ਰੀਝਾਂ ਕੌਣ ਪਗਾਊਗਾ?

ਬਾਪੂ ਦੱਸ ਤਾਂ ਜਾਦਾ,

ਹੁਣ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕੌਣ ਰੁਸ਼ਨਾਊਗਾ?

 

ਜੰਗ 'ਚ ਇੱਕ ਨੇ ਜਿੱਤਣਾ

ਤੇ ਇੱਕ ਨੇ ਜਾਣਾ ਹਾਰ ।

ਪਰ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੇ-ਕਸੂਰ ਮਾਂ ਪਿਉ

ਇਸ ਜੰਗ 'ਚ ਸੱਚੀਂ ਸਦਾ ਲਈ ਚੁੱਕਿਆ ਹਾਰ।

---------------------------------------------------------------------

ਸੁਰਜੀਤ ਗੱਗ

ਪਿੰਡ ਗੱਗ, ਤਹਿਸੀਲ ਨੰਗਲ,

ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰੋਪੜ

ਈਮੇਲ -surjitgag@gmail.com

 

ਚੌਧਰ ਦੀ ਬਰਕਰਾਰੀ ਲਈ

 

ਚੌਧਰ ਦੀ ਬਰਕਰਾਰੀ ਲਈ

ਕੰਡਿਆਲੀ ਤਾਰ ਦੇ ਆਰ ਪਾਰ

ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ ਟਵੰਟੀ-ਟਵੰਟੀ

ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।

 

ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਆਸ

ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਪੇਕਾ

ਸੁਹਾਗਣਾਂ ਦੇ ਚਾਅ

ਅਣਭੋਲਾਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲਾ ਕੇ

ਹਿੱਕਾਂ ਥਾਪੜਨੀਆਂ

ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।

 

ਹੱਸਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ

ਸੱਥਰ ਵਿਛਾ ਦੇਣੇ

ਵੱਸਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ

ਉਜਾੜ ਪਾ ਦੇਣਾ

ਅਪਣੇ ਹੀ ਮੁਲਕ ਦੇ ਬਾਸ਼ਿੰਦਿਆਂ ਨੂੰ

ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਬਣਾ ਦੇਣਾ

ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।

 

ਜੰਗ

ਸਰਹੱਦਾਂ ਤੇ ਨਹੀਂ ਲੜੀ ਜਾਂਦੀ

ਜੰਗ

ਮੋਰਚਿਆਂ 'ਤੇ ਲੜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ

ਉਹ ਮੋਰਚੇ

ਜੋ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ

ਚੁੱਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਚਾਰਦੀਵਾਰੀ ਵਿੱਚ

ਜਿੱਥੋਂ ਵੱਜਿਆ ਸਾਇਰਨ

ਹਿਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ

ਤਖਤਾਂ ਦੇ ਪਾਵੇ

ਮੁਨਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਨੀਹਾਂ

ਮਹੱਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ

ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ

ਭੁਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ

ਛੋਟ ਵਡਿਆਈ

ਉਲਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ

ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਮਿੱਥਾਂ

ਜੰਗ

ਜਿੱਥੇ ਹਾਰਨ ਲਈ

ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ

ਤੇ ਜਿੱਤਣ ਲਈ

ਸਾਰਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ

ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਜੰਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ

ਜਿਸ ਨੂੰ ਟਾਲਣ ਲਈ

ਵੰਡੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ

ਆਟਾ ਦਾਲ

ਸਿਲਾਈ ਮਸ਼ੀਨਾਂ

ਟੈਲੀਵਿਯਨ,ਕੰਬਲ

ਅਤੇ ਮਾਈ ਭਾਗੋ ਦੇ ਜਹਾਜ।

 

ਜਿਸ ਨੂੰ ਟਾਲਣ ਲਈ

ਰਚਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

300 ਸਾਲਾ ਸਵਾਂਗ

ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਅਭਿਆਨ

ਅਲਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦਾ ਰਾਗ

ਤੇ ਵੰਡੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ

ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹ ਦੇ ਤਗਮੇ

ਥੋਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ

ਮਨ ਕੀ ਬਾਤ

ਰਟਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਤੇਰਾ ਸ਼ੁਕਰ ਹੈ

ਜਾਂ ਸਬਕਾ ਮਾਲਿਕ ਏਕ

ਘੋਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

ਜਾਤਾਂ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰ

ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ

ਹਿੰਦੂਵਾਦ

ਇਲਾਕਾਵਾਦ

ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦੀ ਲਹਿਰ

ਤੇ ਪਰਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ

ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਪਤੀਲੇ ਵਿੱਚ ਰਿੱਝਦੀ ਹਵਸ।

 

ਚੌਧਰ ਦੀ ਬਰਕਰਾਰੀ ਲਈ

ਕੰਡਿਆਲੀ ਤਾਰ ਦੇ ਆਰ ਪਾਰ

ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ ਟਵੰਟੀ-ਟਵੰਟੀ

ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।

ਜੰਗ ਹਮੇਸ਼ਾ

ਭੁੱਖੇ ਢਿੱਡਾਂ

ਅਤੇ ਵਧੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਗੋਗੜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ -

ਅਮਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ